Digital Heritage Seminar: Lexical Semantic Change for the Humanities

Taal biedt een venster op samenlevingen en culturen in heden en verleden. Tijdens het afgelopen decennium werden grote historische en diachrone tekstcorpora samengesteld. Digitale onderzoeksmethoden in de Digital Humanities wonnen aan populariteit. Het detecteren van taalpatronen helpt wetenschappers bij het beantwoorden van onderzoeksvragen in uiteenlopende disciplines, waaronder taalkunde, geschiedenis, archeologie, literatuur en mediastudies.

Lexicale semantische verandering beschrijft de evoluties in de betekenissen van lexicale eenheden. Dit fenomeen houdt historische taalkundigen al lang bezig. Digitale onderzoeksmethoden hebben grote gevolgen voor dit veld: diachrone semantische verandering kan worden gebruikt om conceptuele verschuivingen te identificeren in vragen die verband houden met allerlei aspecten van de samenleving, zoals cultuur, religie, politiek, economie en moraal. Dankzij de recente convergentie van Natural Language Processing en Computational Linguistics met een reeks geesteswetenschappelijke disciplines zijn vragen met betrekking tot lexicale semantische verandering in een stroomversnelling geraakt.

In deze driedelige seminarreeks wordt verslag uitgebracht over drie verschillende onderzoeksprojecten die de grenzen van Digital Humanities verleggen door synergieën tussen disciplines te creëren en geavanceerde methoden te ontwikkelen om lexicale semantische verandering op grote schaal te onderzoeken.

Deze reeks wordt georganiseerd door CAMille (ULB – KBR), het Data Science Lab (VUB – KBR), het Digital Research Lab (UGent – KBR), and LabEL (UCLouvain – KBR).

Video

Justyna Robinson (University of Sussex) – Concept-led approach to semantic change

Abstract

Semantic change is usually discussed from the angles of onomasiology or semasiology. Thus, one may focus on words representing the same meaning as in child, girl, baby meaning ‘young person’ or focus on meanings attached to the same word, as in girl ‘child, young person’ (c1300) versus girl ‘female young person’. These traditional approaches assume that the meaning lies in data that is conceived of in categorical and linear terms.
In this talk I present a perspective on semantic change in terms of paradigmatic relations across a text. I discuss the findings from the Linguistic DNA research project which analysed concepts in discourse of 55,000 Early Modern English books. I present the most recent theoretical and methodological innovations, which include bottom-up modelling of prosodic meaning.

Over de spreker

Justyna Robinson is senior lecturer Engelse taal en taalkunde aan de Universiteit van Sussex (UK) en leidt het Concept Analytics Lab. Haar werk over semantische verandering is gebaseerd op het inzicht dat betekenis geven in wezen een sociaal-cultureel en cognitief fenomeen is. In haar werk experimenteert ze met de manieren waarop big data en een computationele benadering ons dichter kunnen brengen bij het begrijpen van hoe en waarom betekenis verandert. Meer recent werk richt zich op concepten. Via het onderzoeksproject Linguistic DNA heeft ze samen met collega’s methoden ontwikkeld om veranderingen in concepten te detecteren. Momenteel werkt ze aan conceptdetectie in de archieven van de Proceedings of the Old Bailey en het Mass Observation Project.

Nog vragen? Stuur dan een e-mail naar vfnoryyr.tevobzbag@xoe.or of oerpug.qrfrher@xoe.or.