James Ensor inspireert … drie hedendaagse kunstenaars

De aanbidding der herders, of een nieuwe interpretatie van een geheimzinnige gravure door Frédéric Coché

Frédéric Coché dook opnieuw in het gegraveerde werk van Ensor om het als inspiratiebron te gebruiken. Voor Coché is Ensor welbekend: tijdens een residentie in Brussel in 2000 georganiseerd door stripuitgeverij FRMK (Fréon op dat moment) bestudeerde hij al de Brusselse gravures en gebruikte ze als inspiratiebron voor eigen werk. Het resultaat is het boek ‘Hortus Sanitatis’. Ditmaal richtte Coché zijn aandacht op een geheimzinnige en moeilijk te ontcijferen ets die hem eindeloos fascineert: ‘De aanbidding der herders’ (1887).

De noodzaak om het werk te interpreteren, om het te zien en te begrijpen, heeft mijn eigen raderwerk dat beelden fabriceert in werking gezet. Een menigte solitaire mensen (herders!), temidden van de natuur …, komt de geboorte bijwonen … van een terdoodveroordeelde. Een condensaat van oxymoron, een universum ontvouwt zich.

– Frédéric Coché
Portrait dessiné de l'artiste Frédéric Coché

Bij het begin van de 20ste eeuw werd nog vaak gekozen voor de gegraveerde roman, maar vandaag wagen weinigen er zich nog aan. Frédéric Coché ging de uitdaging aan en al meer dan 20 jaar is etsen Frédéric Coché’s geliefkoosde techniek. Naast etser is Frédéric ook schilder en tekenaar. Hij behaalde een diploma aan Sint-Lukas in Brussel (grafische kunsten, met een specialisatie in stripverhalen) en aan de École Nationale Supérieure d’Art in Nancy. Hij gaf les in de graveerkunst in Genève en Biarritz. Hij zette zijn eerste stappen in het tijdschrift ‘Frigobox’ alvorens ‘Hortus Sanitatis’ te publiceren, het startpunt van zijn gegraveerde oeuvre.

Met de wind in mijn haar, een herinterpretatie van de waanzin door Adriaan Marin

Adriaan Marin liet zich inspireren door de gravure ‘De Engel des Verderfs’ (1889) van Ensor. De gekte die uitgaat van de figuur op het paard, inspireerde hem om de gekheid op een andere manier tot uiting te brengen. Hij nam het paard als uitgangspunt en behandelde het onderwerp vervolgens vanuit zijn eigen ideeënwereld. De ets kreeg als titel ‘Met de wind in mijn haar’.

Het beeld van een paard is voor mij heel sterk om emoties uit te drukken. Gekte is een belangrijk element in de werken van Ensor. Met het paard had ik een interessant uitgangspunt om die waanzin een plaats te geven in mijn ets. Vervolgens heb ik het onderwerp op mijn eigen manier uitgewerkt.

– Adriaan Marin
Portrait de l'artiste belge Adriaan Marin

Adriaan ontdekte zijn liefde voor het tekenen op 16-jarige leeftijd. Zijn huiswerk en overhoringen waren vaak volgeschetst met tekeningen. Nadat hij was afgestudeerd in Mechanische Technieken koos hij voor een studie in vrije grafiek. Hij behaalde een master in het etsen in 2019. De sensatie van de roetzwarte inkt op het helderwitte papier doet zijn hart sneller slaan. Maar ook een eenvoudige balpen is nog steeds een van zijn favoriete instrumenten om te tekenen. Adriaan won de Frans Dille Prijs 2018-2019, die uitgaat van het Museum Plantin-Moretus in Antwerpen.

Spionkop, het beroemde motief van de doodshoofden door Leen Van Hulst

Voor haar ets op koperplaat met als titel ‘Spionkop’ vertrok Leen Van Hulst vanuit het landschapsthema. Ze liet zich inspireren door Ensor’s iconische doodshoofden en transformeerde het landschap van een badplaats tot een bijna apocalyptisch tafereel. Voor haar ets maakte Leen voor het eerst gebruik van een combinatie van vernis-mou (zachte vernis).

Tijdens een strandwandeling in Wenduine zag ik een prachtige uitgestrekte lucht boven de hoogbouw aan de dijk. Ik nam er foto’s van en gebruikte die als startpunt voor mijn werk. De hoogbouw is rauw en heel donker geworden in mijn ets, als een aanklacht tegen de lelijkheid ervan. In de lucht duiken doodshoofden op, wat natuurlijk meteen aan Ensor doet denken.

– Leen Van Hulst

Leen Van Hulst studeerde schilderkunst en illustratie in Antwerpen. Ze werkt al vijf jaar voor de afdeling Chalcografie van KBR, de collectie drukvormen van het Prentenkabinet. Vanuit haar functie in de Chalcografie was de tentoonstelling ‘James Ensor. Inspired by Brussel’ de gelegenheid om zelf een prent te maken. Dit laat haar toe enkele van de eindeloze mogelijkheden aan de ets- en graveertechnieken in de praktijk om te zetten en zo haar kennis van het metier te vergroten.

Een ets bij u thuis?

Tijdens de duur van de tentoonstelling ‘James Ensor. Inspired by Brussels’ kan u een exemplaar van deze werken aankopen in de shop van KBR die u vindt aan het eind van het tentoonstellingsparcours. Ze worden in beperkte oplage gedrukt en zijn genummerd en gesigneerd:

  • Frédéric Coché – L’adoration Des Bergers:  € 270 per exemplaar
  • Adriaan Marin – Met de Wind in mijn haar: € 240 per exemplaar
  • Leen Van Hulst – Spionkop: € 290 per exemplaar