KBR is een instelling met een lange geschiedenis. Historisch gezien is KBR de samentrekking van twee benamingen in twee verschillende talen (Koninklijke Bibliotheek en Bibliothèque royale).
Tijdslijn
- 15de eeuw: De hertogen van Bourgondië brengen een unieke verzameling verluchte handschriften samen. De Librije van de Bourgondische hertogen telt bij de dood van Filips de Goede ca. 900 manuscripten.
- 1559: Filips II laat alle zich in zijn bezit bevindende werken overbrengen naar het Coudenbergpaleis. Die verzameling wordt Koninklijke Bibliotheek genoemd.
- 1731: Het Coudenbergpaleis wordt door brand vernield. De meeste handschriften worden gelukkig gered.
- 1746: Tijdens de bezetting van Brussel door de Franse troepen worden talrijke handschriften naar Parijs gevoerd. Een deel ervan wordt in 1770 teruggeschonken.
- 1754: De verzamelingen worden overgebracht naar het Domus Isabellae, het vroegere huis van het Handboogschuttersgilde, dat zich in de huidige Baron Hortastraat bevond.
- 1772: De bibliotheek wordt voor het publiek toegankelijk.
- 1794: Talrijke handschriften en kostbare werken worden door de commissarissen van de Franse regering naar Parijs gevoerd. Sommige van deze werken zullen door het Congres van Wenen aan België worden teruggegeven.
- 1795: De bibliotheek wordt bij de Centrale School van het Dijledepartement gevoegd en de verzamelingen worden naar het Oude Hof (paleis van Karel van Lotharingen, Museumplein) overgebracht.
- 1803: De Bibliotheek wordt aan de stad Brussel overgedragen.
- 1815: De regering van de Verenigde Nederlanden deelt de Bibliotheek op in twee afdelingen : de handschriften worden opnieuw eigendom van de Staat en vormen de Bourgondische Bibliotheek; de stad blijft eigenaar van de gedrukte werken. Pas in 1842 worden deze weer aan de staat afgestaan.
- 19 juni 1837: De Belgische regering sticht de Koninklijke Bibliotheek van België en koopt de verzameling van de beroemde Gentse bibliofiel Karel Van Hulthem (70.000 banden).
- 21 mei 1839: De Koninklijke Bibliotheek wordt voor het publiek geopend in de linkervleugel van het Paleis van de Nijverheid, dat in de 19de eeuw aan het paleis van Karel van Lotharingen werd toegevoegd.
- 1878-1881: Het derde deel van het complex wordt in de Museumstraat gebouwd.
- 1935: Op verzoek van koning Leopold III en koningin Elisabeth beslist de regering een nieuwe bibliotheek te bouwen ter nagedachtenis van Z.M. Koning Albert I. Het modernistische ontwerp wordt gemaakt door architect Maurice Houyoux.
- 1954: De eerste steenlegging van de Koninklijke Bibliotheek Albert I.
- 17 februari 1969: De Koninklijke Bibliotheek Albert I wordt plechtig ingehuldigd.
- 2019: De Koninklijke Bibliotheek van België wordt KBR.
- 2020: Het KBR museum opent de deuren. Hier wordt de Librije van de Bourgondische hertogen, de kiem van de KBR-collectie, permanent tentoongesteld.
Over het gebouw
Het gebouw van KBR wordt gebouwd tussen 1954 en 1969 door de architecten Maurice Houyoux, Roland Delers en Jacques Bellemans en is opgenomen in het complex van de Kunstberg, waarvan het een van de zijden vormt.
Het is gebouwd op een stuk grond van 13.000 m², maar de talrijke niveaus en verdiepingen bieden een oppervlakte van 67.000 m². De voor de lezers bestemde lokalen beslaan een oppervlakte van 8.000 m², of 1.100 plaatsen.
De magazijnen waar de collecties bewaard worden bevatten nagenoeg 150 km boekenrekken, waarvan ongeveer 50 km zich ondergronds bevinden, terwijl de overige 100 km verdeeld zijn over de 10 verdiepingen van de toren. Enkel de verdiepingen -5 en -6 zijn met een compactus-systeem (schuivende rekken) uitgerust.
Hoofdconservatoren
| 1837-1850 | Baron Frédéric de Reiffenberg |
| 1850-1887 | Louis-Joseph Alvin |
| 1887-1904 | Edouard Fétis |
| 1904-1909 | Henri Hymans |
| 1909-1912 | Joseph Van Den Gheyn, S.J. |
| 1913-1914 | Dom Ursmer Berlière O.S.B. |
| 1919-1929 | Louis Paris |
| 1929-1943 | Victor Tourneur |
| 1944-1953 | Frédéric Lyna |
| 1953-1955 | Marcel Hoc |
| 1956-1973 | Herman Liebaers |
| 1973-1990 | Martin Wittek |
| 1990-1991 | Denise De Weerdt |
| 1992 | Josiane Roelants-Abraham |
| 1992-2002 | Pierre Cockshaw |
| 2002-2005 | Raphaël De Smedt |
Algemeen directeurs
- Patrick Lefèvre: 2005 – 2017
- Sara Lammens: 2017 –