Onlangs brachten collega’s van de Nationale Bibliotheek van Letland een meerdaags bezoek aan KBR voor een kennisuitwisseling over diverse onderwerpen, zoals het gebruik van artificiële intelligentie (AI) bij het catalogiseren.
De onlangs uitgebrachte animatiefilm “Flow” is niet de enige link tussen Letland en België. Onze nationale bibliotheken – de Nationale Bibliotheek van Letland (NLL) en KBR – zetten zich beide in voor dienstverlening gericht op de gebruiker, digitale transformatie, culturele en educatieve betrokkenheid en samenwerking. We staan bovendien voor gelijkaardige uitdagingen: elk jaar ontvangen we duizenden boeken via het wettelijk depot, terwijl we tegelijk een steeds diverser en meertalig erfgoed moeten bewaren. In een snel veranderende wereld, gevormd door digitale ontwikkelingen en evoluerende gebruikersbehoeften, passen beide instellingen zich actief aan door nieuwe technologieën te integreren, nieuwsgierigheid te stimuleren en de gebruiker centraal te stellen in hun dienstverlening.
KBR verwelkomde Matiss Bolšteins (Hoofd Ontwikkeling Databeheer) en Marta Kivkule (Data Usability Expert) van de Nationale Bibliotheek van Letland van 24 tot 26 maart 2025, in het kader van het Skills and Knowledge Exchange Programme van de Conference of European National Librarians (CENL). Onder leiding van KBR Data Manager Sven Lieber lag de focus van het bezoek op het uitwisselen van institutionele werkprocessen, met bijzondere aandacht voor AI bij het catalogiseren, het verbeteren van de kwaliteit van metadata en het delen van best practices op het vlak van authority data management.
Tijdens het bezoek stelden beide teams hun instellingen en belangrijkste projecten aan elkaar voor in diverse één-op-één-gesprekken. Maar er was ook tijd voor meer. Naast een korte rondleiding bij het team van Google Books binnen KBR, brachten onze Letse collega’s ook een bezoek aan de afdeling Munten en Penningen van KBR, waar ze tot hun verrassing ontdekten dat we ook Letse munten in de collectie hebben.
Deze kennis- en vaardigheidsuitwisseling voelde als een frisse wind! Het was een groot voorrecht om het werk van de Nationale Bibliotheek van Letland te delen en meer te leren over de projecten en werkmethoden van KBR. We waren trots om onze initiatieven te presenteren en raakten echt geïnspireerd door de inzichten en praktijken van onze collega’s bij KBR. – Mat?ss Bolšteins , NLL
De één-op-één-gesprekken gingen over uiteenlopende onderwerpen, maar focusten vooral op het verbeteren van de processen rond catalogisering. Dit kan zowel door catalografen te ondersteunen met AI, als door meer traditionele computertechnieken in te zetten om de datakwaliteit in de bibliotheekcatalogus te verbeteren. Zo werd bijvoorbeeld gesproken over het gebruik van de ISO-gecertificeerde International Standard Name Identifier (ISNI) om bijdragers aan creatieve werken uniek te identificeren.
Een interessante presentatie ging over het Letse Linked Data-platform “Rainis and Aspazija”, dat gelinkt is aan onderzoek binnen de Digital Humanities (DH). Dit werkt inspirerend voor KBR, want het faciliteren van DH-onderzoek maakt deel uit van ons actieplan en wordt actief opgevolgd door onze onderzoekers. Zo werkt KBR momenteel aan het DH-gerelateerde project BELTRANS, waarin de onvertelde geschiedenis van literaire vertaalketens in België tussen Frans en Nederlands in de periode 1970 – 2020 onderzocht wordt. Naast het beschikbaar maken van de resultaten voor de lezers van KBR, plannen we ook de publicatie van een onderzoeksdataset voor DH-onderzoekers.
Het was enorm inspirerend om de interne werking van sleutelprojecten bij KBR te zien en de verhalen te horen van de mensen achter deze projecten. Linked data speelt een cruciale rol in het toegankelijk maken van informatie, en uitwisselingen zoals deze herinneren ons eraan hoe belangrijk het is om van elkaar te leren en onze diensten te blijven verbeteren in een snel veranderende wereld. – Marta Kivkule, NLL
De uitwisseling leidde tot een dieper inzicht in gedeelde uitdagingen en mogelijke samenwerkingskansen. Zo heeft het huidige, door KBR geleide project MetaBelgica – dat een publiek toegankelijke referentiedatabase opzet van erfgoedentiteiten afkomstig uit verschillende Belgische federale wetenschappelijke instellingen – een Letse tegenhanger in het ATS-systeem.
We moeten stoppen met telkens opnieuw het wiel uit te vinden! Zulke kennisuitwisselingen zijn een geweldige manier om met elkaar in gesprek te gaan en van elkaar te leren. – Sven Lieber, KBR
We danken CENL voor de financiering van deze kennisuitwisseling. Dit bezoek heeft het belang van internationale samenwerking opnieuw benadrukt. Meer informatie over CENL en hun activiteiten vind je op hun website.