Home > Onderzoek > BELTRANS

BELTRANS

Intra-Belgische literaire vertalingen sinds 1970

Doel van het project

Het project Intra-Belgische literaire vertalingen sinds 1970 (BELTRANS) bestudeert het ongekende verhaal van literaire vertaalbewegingen in België tussen het Frans en het Nederlands in de periode 1970-2020.

BELTRANS onderzoekt het verband tussen intra-Belgische culturele transfers en de wederzijdse kennis en perceptie van elkaars cultuur in een periode van toenemende regionalisering van de staat, die de afstand tussen de Belgische taalkundige en culturele gemeenschappen deed groeien.

Fases van het project

  • FAIR data creëren over hedendaagse Belgische auteurs en hun werken in Franse of Nederlandse vertaling ter voorbereiding en samenstelling van het corpus
  • Intra-Belgische literaire vertaalbewegingen in kaart brengen en kwantitatief analyseren
  • De rol van de betrokken actoren, instellingen en organisaties analyseren
  • De receptie van de vertaalde teksten onderzoeken
  • Literaire transferbewegingen door vertaling kaderen in de context van culturele en maatschappelijke evoluties in België
  • Beleidsadvies opstellen voor het valoriseren van Belgische auteurs en hun werken, zowel in België als in het buitenland
  • De onderzoeksresultaten valoriseren, verspreiden en benutten voor een wetenschappelijk, professioneel en cultureel publiek

Partners

Het BELTRANS-project is gefinancierd door BELSPO in het kader van het BRAIN-be 2.0 programma en is het resultaat van een samenwerking tussen:

Looptijd

2021 – 2025 (4 jaar)

Contactpersonen

KBR

KU Leuven

UCLouvain

Opvolgcomité

Onderzoeksactiviteiten

Artikels

Ann Van Camp and Sven Lieber, “ISNI, a top tool for quality enhancement, smooth data flows and efficient internal processes”. Presented on 28th July 2002 at the 87th IFLA World Library and Information Congress (WLIC) / 2022 in Dublin, Ireland.

Clara Folie, “La Grande Guerre en traduction (1970-2020) : une littérature au coeur des disciplines et des enjeux mémoriaux”. In: Contemporanea (october 2022).

Clara Folie, “Une revue comme trait d’union ? Transfert et réception des ouvrages néerlandophones dans les comptes-rendus de la Revue du Nord (1970-2020)”. In: La Revue du Nord (Hors série Histoire n° 47), 2024, p.  231-256.

Clara Folie, Ewoud Goethals and Timothy Sirjacobs, “La Belgique en traduction : des textes traversant les frontières ou des frontières traversant des textes”. In: Les Plats Pays (april 2023).

Clara Folie, Ewoud Goethals and Timothy Sirjacobs, “België in vertaling: taal als grens, literatuur als brug”. In: De Lage Landen (july 2023). 

Elke Brems, “Bien Étranger: De gebrekkige doorstroom van literaturen in België”. In: FILTER. tijdschrift over vertalen, 27 (4), 2021, p. 36-44.

Elke Brems, “An inalienable part of the Flemish artistic heritage”. The global and local circulation of Maurice Maeterlinck’s L’Oiseau Bleu. In: Interférences littéraires, 27 (2), 2022, p. 162-173.

Elke Brems, “Maurice Maeterlinck’s L’Oiseau Bleu: born rather than lost in translation” (article submitted for peer-review).

Ewoud Goethals, “Over grenzen. Drie Nederlandse vertalingen van Caroline Lamarche”. In: De Reactor (februari 2022).

Ewoud Goethals, “Een rebels kind in Gent: Suzanne Lilar, Une enfance gantoise (1976)”. In: Rebellie in de Gentse Letteren: literaire stroppendragers van de middeleeuwen tot nu. Lannoo, 2023, p. 87-96.

Ewoud Goethals. “Entre-deux, van twee kanten : la posture intra-belge de Caroline Lamarche”. In: Textyles (64), 2023, p. 103-118.

Timothy Sirjacobs and Ewoud Goethals, “National poet, national poetry? The production and reception of Lavis à l’encre, an intra-belgian translation, by Charles Ducal”. In: Literary Translation Policy: Cases from the Low Countries. Routledge, 2024 (to be published).

Paradoxes and Misunderstandings in Cultural Transfers / Paradoxes et malentendus dans les transferts culturels, éd. Gonne, Maud ; Roland, Hubert ; Vanasten, Stéphanie ; Smeyers, Elies ; Crombois, Julie. Interférences littéraires, 26 (1), 2022.

Vanasten, Stéphanie ; Roland, Hubert ; Gonne, Maud, “A propos des paradoxes, échecs et malentendus dans les transferts culturels”. In: Paradoxes and Misunderstandings in Cultural Transfers/ Paradoxes et malentendus dans les transferts culturels, 26 (1), 2000, p. 1-23.

Vanasten, Stéphanie ; Roland, Hubert ; Gonne, Maud ; Smeyers, Elies, “Introduction. On paradoxes, failures and misunderstandings in cultural transfers”. In: Interférences littéraires, 26 (1), 2022, p. 24-45.

Clara Folie, Ewoud Goethals and Timothy Sirjacobs, “Les politiques contemporaines de traduction : l’angle mort de la littérature belge ?”. In Septentrion (9), 2024. 

Elke Brems and Tom Verschaffel, “Culturele Transfer”. In Digitale Encyclopedie van de Vlaamse Beweging, 2024. https://encyclopedievlaamsebeweging.be/nl/culturele-transfer 

Elke Brems and Stéphanie Vanasten, “Une nouvelle vague littéraire flamande en Wallonie”. In Septentrion (9), 2024. 

Elke Brems, Francis Mus and?Arvi?Sepp, “Translation and World Literature – a Belgian Perspective”. Special Issue of Perspectives Studies in Translation Theory and Practice, to be published in 2024.  

Juliette Biard, Timothy Sirjacobs and Stéphanie Vanasten, “De Blauwe collectie et La collection bleue de Willy Vandersteen : une étude comparative intra-belge de la traduction et des classes sociales”? In Comicalités, 2024 (abstract accepted).   Timothy Sirjacobs, “Interview met René van de Weijer en Stanneke Wagenaar”. In: Webfilter, week 13 (March 2024). 

Presentaties

Ann Van Camp (2021, June 8), Presentatie van BELTRANS in “Labs & DH Onderzoeksprojecten bij KBR”, Onderzoeksseminarie KULeuven Bibliotheken, online.

Clara Folie. (2022, July 12), “ ‘For the Homeland’ ? : Two books by Max Deauville and their translations at the heart of the memorial and identity knot of the Great War in Belgium”. 14th International Conference of the Association for Low Countries Studies, University of Edinburgh.

Clara Folie. (2022, October 21), “Une revue comme trait d’union ? Transfert et réception des ouvrages néerlandophones dans les comptes-rendus de la Revue du Nord (1970-2020)”. Franco-Belgian University Relationships in Historical Context From the 19th to the 21st century, University of Lille, laboratoire IRHIS.

Ewoud Goethals (2022, July 12), “A Belgian children’s classic? Casterman’s Martine Children’s Book Series and its Dutch Translation Tiny in the Transnational Publishing Field”. 14th International Conference of the Association for Low Countries Studies, University of Edinburgh.

Ewoud Goethals (2022, May 11), “BELTRANS. Literaire vertaalstromen tussen Vlaanderen en Fédération Wallonie-Bruxelles 1970-2020″. SEL-workshop ‘Nederlandse Literatuurstudie in de steigers’, University of Ghent.

Stéphanie Vanasten & Sophie Vandepontseele (2022, March 30), “Les auteurs-traducteurs dans les traductions du livre intra-belges 1970-2020: le projet BELTRANS”. Foire du livre, Brussels. Report by Adrien Verdebout on: https://traduqtiv.com/2023/05/02/8eme-journee-de-la-traduction-de-la-foire-du-livre/.

Sven Lieber (2022, January 18), “The BELTRANS project, Linked Data and Wikidata”. Vorlesungsreihe “Praxis der Digital Humanities” at University of Trier, online.

Sven Lieber (2022, September 14), “The Benefits of International Standards for Research Data Management”. Zenodo.

Sven Lieber and Julie Birkholz (2021, October 19), “Linked Data and Cultural Heritage”. TNT LECTURE SERIES at UCLouvain, online.

Sven Lieber, Ann Van Camp (2022, May 5), “Open Science and Linked Data to Create a FAIR Corpus of Intra-Belgian Book Translations 1970-2020”. DH Benelux 2022 – ReMIX: Creation and alteration in DH (hybrid), Belval Campus, Esch-sur-Alzette, Luxembourg and online.

Sven Lieber, Ann Van Camp, Hannes Lowagie (2022, November 28), “A LITL more quality: Improving the correctness and completeness of library catalogs with a Librarian-In-The-Loop Linked Data Workflow”. Semantic Web in Libraries (SWIB) 2022.

Timothy Sirjacobs (2022, December 13), “De krachten bundelen (?): De ‘Collection bilingue’ (1972-1982), uitgegeven bij La Renaissance du Livre als intra-Belgische vertaaltransfer in de vroege fasen van de federalisering”. WOLEC (VUB).

Timothy Sirjacobs (2022, July 12), “Pursuing Paris, Wandering in Wallonia: How Les Noceurs (2010) by Brecht Evens found its home in France and French-speaking Belgium”. 14th International Conference of the Association for Low Countries Studies, University of Edinburgh.

Timothy Sirjacobs and Ewoud Goethals (2022, June 10), “National poet, national poetry? The production and reception of Lavis à l’encre, an intra-belgian translation, by Charles Ducal”. Binnenlandse Vogels, Buitenlandse Nesten.

Elke Brems (2024, 1-5 July), Book circulation through translation in a multilingual state: the case of Belgium. Paper at the SHARP conference Global Book Cultures in Reading (UK). 

Clara Folie (2024, 1-5 July), Colonial Memories in Translation: A Case Study on Intra-Belgian Translations from 1970 to 2020, Paper at the SHARP conference Global Book Cultures in Reading (UK). 

Clara Folie (2024, 11-14 September), Building Walls or Building Bridges? Exploring the Impact of Belgian federalization on Translation Policies and Literary Translations (1970-2020). Paper at the HTN conference History, Translation, Politics.

Ewoud Goethals (2023, 24-26 August), “Van controversieel feministisch media figuur tot ‘leading lady des lettres flamandes’: de opvallend positieve receptie van Kristien Hemmerechts in Franstalig België”, International symposium on diversity in the transnational circulation of Dutch Language Literature, Stockholm. 

Ewoud Goethals (2023, 22-23 August), Pastel Unicorns. Intra-National Translation Flows of Belgian Children’s Literature. Paper at Children’s Literature and Translation Studie (CLTS) conference in Stockholm. 

Timothy Sirjacobs (2024, 22-23 August), “The Double Lives of Invisible Storytellers: Genre-status and (In)visibilities of Dutch Translators of Francophone Belgian Comics in Transnational Power Relations (1970-2000)”, Conference Children’s Literature and Translation Studies, Stockholm. 

Workshops

KU Leuven, Universiteit Antwerpen and VUB (2021, December 13-14). Vertaling en Wereldliteratuur. Een Belgisch Perspectief.

Clara Folie (2024, April), presentation about archival work, institutional policies and translation flows, Atelier de l’Historien, UCLouvain. 

Ewoud Goethals (2023, 9 May), “Tiny en haar Franstalige tweelingzus”, KU Leuven, Master literair vertalen, vertalen van jeugdliteratuur. 

Ewoud Goethals (2023, 22 November), “Licornes pastelles. Collaborations éditoriales intra-belges par le biais du champ transnational de littérature de jeunesse” (2023), CIRTI, ULiège. 

Ewoud Goethals (2024, 26 April), Wanneer komt Joachim Stiller naar Parijs? De Franse vertalingen van Hubert Lampo. Guest Lecture in master’s course ‘Nederlandse literatuur en interculturele transfer’ at UCLouvain.

Timothy Sirjacobs (2023), ““Traduit du flamand”? How Les Noceurs (2010) by Brecht Evens found its way to France and French-speaking Belgium”, ACME Speaker Series, Ghent University. 

Timothy Sirjacobs (2023), “Crossing the Poeto-Political Border: Bilingual Serial Poetry Translation in a Federalizing State”, Institute for World Literature Summer School, Harvard. 

Timothy Sirjacobs (2023), “Gagner en visibilité (?) : Les présences (para)textuelles des traducteurs néerlandais de bandes dessinées françaises de Belgique”, CIRTI, ULiège. 

Timothy Sirjacobs (2024, 19 April), “Esquisse de la bande dessinée en Flandre (1970-présent)”, ULiège, Civilisation néerlandaise.