Hedendaagse muziek binnen het Belgisch muzikaal erfgoed
Naar aanleiding van een schenking van de componist zelf creëerde de Muziekafdeling van de Koninklijke Bibliotheek van België (KBR) onlangs het fonds Pierre Bartholomée (1937-). Hij is een emblematisch figuur in de wereld van de hedendaagse muziek, zowel op nationaal als op internationaal vlak. Vandaag bestaat zijn oeuvre uit bijna honderd werken.
In aansluiting op de muziekhandschriften van Philippe Boesmans (1936-2022) die de Koning Boudewijnstichting heeft verworven en in bewaring heeft gegeven bij KBR, vormen de documenten van het fonds Pierre Bartholomée een belangrijke uitbreiding van de collecties van de Muziekafdeling. De schenking maakt de weg vrij voor het onderzoek en de ontsluiting van de verzameling.
Wie is Pierre Bartholomée?
Pierre Bartholomée werd in 1937 geboren in Brussel en studeerde aan het Conservatoire royal de Bruxelles. Hij begon te componeren in 1951 en zijn eerste werken werden gespeeld vanaf 1953. Na opgetreden te hebben als pianist werd hij in 1960 ontwerper van geluidsdecors voor fictiereeksen en documentaires. Hierna werd hij producer bij de RTB.
In 1962 richtte hij het ensemble “Musiques Nouvelles’ op, met als doel hedendaagse muziek te verspreiden in binnen- en buitenland. In 1970 creëerde hij samen met Henri Pousseur (1929-2009) het ‘Centre de Recherches musicales de Wallonie’, vandaag omgedoopt tot ‘Centre Henri Pousseur’. Twee jaar later werd Bartholomée benoemd tot docent muziekanalyse aan het Brussels conservatorium.
Van 1977 tot 1999 was hij artistiek directeur en de vaste dirigent van het Filharmonisch Orkest van Luik. Bartholomée werkte vervolgens drie jaar als componist in residentie aan de Université catholique de Louvain (UCL), nadat hij er eerder al vijftien jaar les had gegeven. In 2018 ontving hij de Octave de la musique voor hedendaagse muziek.
Vandaag telt zijn catalogus bijna een honderdtal werken die bijna allemaal werden vertolkt of voorgesteld. Hij is de niet allen de auteur van opera’s en werken voor orkest en koor, maar schreef ook kamermuziek, werk voor solo-instrumenten en elektronische muziek.
Het fonds Pierre Bartholomée
Het fonds Pierre Bartholomée werd gecreëerd toen de componist zelf een verzameling documenten aan KBR schonk. De schenking bestaat onder andere uit zijn briefwisseling met de Belgische dichter Henry Bauchau (1913-2012) over de opera ‘Œdipe sur la route’ alsook een set partituren van 53 van zijn composities. Deze partituren omvatten een veertigtal handschriften, waaronder dat van Œdipe sur la route (2002), de eerste opera van de componist, in opdracht van de Koninklijke Muntschouwburg waar de opera voor het eerst werd opgevoerd in 2003.
Het fonds bevat ook het handschrift en de technische fiche van ‘Mémoires d’un gueux’ (1988), een boek met geluidsbeelden naar ‘Thyl Eulenspiegel’(1983), een ballet voor synthesizers, of ook dat van het verbazende ‘Passacaglia’ voor basmarimba en live elektronische muziek, dat in 2005 voor het eerst werd opgevoerd te Luik in het kader van het Festival Images sonores.
