Dieren en mensen leven dicht bij elkaar in de middeleeuwse wereld. Fauna is overal aanwezig en bekleedt een ereplaats in de fantasiewereld en de symboliek. Sommige dieren zijn bijzonder populair. Zo bezitten konijnen, apen, vossen, everzwijnen, beren … heel wat connotaties die wij vandaag de dag niet meer kennen. We nemen u mee op ontdekking!

We vinden ze vaak terug in de miniaturen en randen van handschriften waar ze aanleiding geven tot dubbelzinnigheid en gelaagde humor. Soms ook worden ze een spiegel die de werkelijkheid vervormt en een beeld geeft van de mensheid.

Geen onschuldig beestje

Zo had het konijn helemaal niet de vertederende en onschuldige reputatie die het vandaag geniet. Integendeel: het dier stond bekend als een losbandig en wellustig beestje.

De etymologie van zijn oud-Franse benaming, ‘conil’ of ‘connin’, verwijst naar het Latijnse ‘cuniculus’ dat ook ‘ondergrondse gaanderij’, ‘leiding’, ‘pijp’ of ‘buis’ betekent. Verdorven geesten zijn van alle tijden en dus werd al gauw het verband gelegd met het vrouwelijk geslachtsdeel en het verlangen. Er komen al vanaf de 12de eeuw schunnige woordspelingen voor in de literatuur, bijvoorbeeld in de Roman de Renart.

Deze huppelende konijnen die zich in hun hol verschuilen of proberen te ontkomen aan de pijlen van jagers, krijgen dan een heel andere dimensie.

Grote boze wolf en luie uil

De symbolische betekenis die bepaalde dieren bezitten, is door de eeuwen meegegaan en laat ons vandaag toe te ontdekken hoe dieren in de middeleeuwen werden gezien. De wolf, die ook vandaag nog onze kinderen terroriseert, is daarvan het beste voorbeeld. Had u echter kunnen denken dat de uil de reputatie had lui te zijn of dat de ooievaar werd geassocieerd met geestelijken? Er zijn ook nog het everzwijn, het hert en de vos … Wat verbergen zij?

In het KBR museum leert u heel wat bij over de reputatie van dieren tijdens de middeleeuwen.

Maak kennis met het KBR museum aan de hand van een reeks weetjes die u meevoeren naar de tijd van de Bourgondische hertogen. Ontdek de kennis die verborgen zit in de handschriften van de Librije en kom meer te weten over de thema’s in het museum.

Ontdek KBR museum Koop uw museumticket